Andrzejewski Leon

Właściwie Leon Ajzef vel Lajb Wolf Ajzen, urodzony w 1910 r. w Sawinie, pułkownik Urzędu Bezpieczeństwa, szara eminencja bezpieki, zbrodniarz stalinowski.

Uczęszczał do szkół żydowskich w Łodzi. Od 18. roku życia komunista, członek przedwojennej Komunistycznej Partii Polski, potem Polskiej Partii Robotniczej i Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Przed wojną przez wiele lat (1929–1933 i 1934–1939) więziony za antypolską działalność. W latach 1939–1941 w okupowanym Lwowie współpracował z Sowietami jako funkcjonariusz Międzynarodowej Organizacji Pomocy Rewolucjonistom (MOPR). Imał się różnych zawodów (kierownik wydziału w fabryce mydła, dyrektor fabryki zapałek).

Od maja 1943 r. oficer polityczny, najpierw w 1 Dywizji Polskiej im. Tadeusza Kościuszki, potem szef Wydziału Polityczno-Wychowawczego w Centralnej Szkole Podchorążych w Riazaniu. Wykładowca na kursie NKWD (służby radzieckie) w Kujbyszewie. Wkrótce, w maju 1944 r., został zastępcą dowódcy Szkoły Specjalnej NKWD w Kujbyszewie.

Następnie przeniósł się do Lublina, gdzie od 22 sierpnia 1944 r. był kierownikiem ochrony PKWN. Od 12 października 1944 do 19 czerwca 1946 r. pełnił funkcję zastępcy kierownika Wydziału Personalnego Resortu Bezpieczeństwa Publicznego, będąc jednocześnie dowódcą Szkoły Oficerskiej Urzędu Bezpieczeństwa.

W latach 1946–1948 był dyrektorem Gabinetu Ministra Bezpieczeństwa Publicznego, a w okresie 1948–1949 zastępcą komendanta Centrum Wyszkolenia MBP w Legionowie. W latach 1949–1953 wicedyrektor Departamentu IV MBP (ochrona gospodarki narodowej przed wrogą działalnością), a od 1953 do 1954 p.o. dyrektora Departamentu III Ministerstwa Bezpiecznego Publicznego (walka z podziemiem zbrojnym). Następnie, do 1955 r., był jego wicedyrektorem. W latach 1955–57 na dyrektorskich stanowiskach w Komitecie ds. Bezpieczeństwa Publicznego.

W 1953 r. przeprowadził urzędową zmianę imienia i nazwiska. Leon Ajzen stał się Leonem Andrzejewskim. Zmienił też imiona rodziców. Ojciec Bencjon został Stefanem, a matka Genia Jadwigą.

30 stycznia 1957 r. został odwołany z funkcji. W Ministerstwie Spraw Wewnętrznych pracował do 1960 r. W roku 1962 objął funkcję Pełnomocnika Rządu ds. Wykorzystania Energii Jądrowej.

Zmarł 18 stycznia 1978 r. w Warszawie.

Stanisław Płużański