Garnowski Władysław
Urodzony w 1898 r. w Komarnie (województwo lwowskie), pułkownik, prezes Najwyższego Sądu Wojskowego.
W 1920 r. walczył z Sowietami, potem ukończył Wydział Prawa Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie. Karierę w sądownictwie rozpoczął w 1927 r. W czasie niemieckiej okupacji pracował w Sądzie Okręgowym w Rzeszowie. Po „wyzwoleniu” nie ukrył swoich związków z niepodległościowym podziemiem. W ankiecie personalnej napisał, że pracował w służbie sprawiedliwości ruchu oporu przy AK, od wiosny 1943 r. do lipca 1944 r.
Już we wrześniu 1944 roku rozpoczął służbę w Ludowym Wojsku Polskim. Pracował w sądownictwie wojskowym nie tylko w Poznaniu, ale również w Rzeszowie i Warszawie. Błyskawicznie awansując na szczeblach stalinowskiego sądownictwa, w 1946 r. Garnowski został pułkownikiem. Razem z innymi pułkownikami: Zarakowskim, Skulbaszewskim, Karlinerem, Lityńskim, Holderem, należał do specjalnego zespołu partyjnego, oceniającego – zgodnie z zasadami leninizmu-stalinizmu – działania wojskowego wymiaru sprawiedliwości, a także dbającego o właściwą linię polityczną „Wojskowego Przeglądu Partyjnego”. Po usunięciu go z wojska od 1950 r. był radcą prawnym w Ministerstwie Górnictwa.
Historyk Instytutu Pamięci Narodowej Krzysztof Szwagrzyk w książce Zbrodnie w majestacie prawa 1944–1955 napisał: Tylko w latach 1946–1947 sądy, którymi kierował Garnowski, skazały na śmierć blisko 60 osób. (...) Szczególna odpowiedzialność spada jednak na płk. Garnowskiego za całą działalność sądownictwa wojskowego w Polsce w latach 1947–1949, w tym czasie pełnił on bowiem funkcję prezesa Najwyższego Sądu Wojskowego. Sam wydał co najmniej 23 wyroki śmierci.
W styczniu 1947 r. płk Władysław Garnowski przewodniczył procesowi Rzepeckiego – od nazwiska głównego podsądnego – Jana Rzepeckiego, w czasie okupacji szefa Biura Informacji i Propagandy (BIP) Komendy Głównej Armii Krajowej, po wojnie założyciela i pierwszego prezesa Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość, następcy AK.
Przed Wojskowym Sądem Rejonowym w Warszawie – jednym z najkrwawszych sądów w stalinowskiej Polsce, stanął – prócz Rzepeckiego – sztab główny WiN. Byli to: Tadeusz Jachimek, Antoni Sanojca, Jan Szczurek-Cergowski, Józef Rybicki, Ludwik Muzyczka, Kazimierz Leski, Emilia Malessa oraz dwaj sztucznie dokooptowani do sprawy: Marian Gołębiewski (inspektor WiN na Zamojszczyźnie, oskarżony o urządzanie napadów na placówki Milicji Obywatelskiej i Urzędu Bezpieczeństwa) i Henryk Żuk (oficer wywiadu) – mieli być żywym dowodem, że ta podziemna organizacja antykomunistyczna ma charakter zbrojny i szpiegowski.
3 lutego 1947 r. po miesiącu procesu (co w stalinizmie było rzadkością, ale sprawa miała charakter pokazowy – na wzór sowiecki) ogłoszono wyroki. Prócz Gołębiewskiego, który został skazany na karę śmierci, pozostali otrzymali niższe wyroki – od kilkunastu do kilku lat więzienia (Rzepecki – osiem lat).
7 marca 1949 r. Garnowski, jako prezes Najwyższego Sądu Wojskowego zarządził egzekucję Hieronima Dekutowskiego „Zapory”, dowódcy zgrupowania partyzanckiego z Lubelszczyzny. Powołując się na odrzucenie próśb o łaskę przez Bieruta, wnosił o natychmiastowe rozstrzelanie Dekutowskiego i sześciu jego podkomendnych – żołnierzy WiN (kpt. Stanisław Łukasik, por. Jerzy Miatkowski, por. Roman Groński, por. Edmund Tudruj, por. Tadeusz Pelak, por. Arkadiusz Wasilewski). Zginęli, zamordowani wzorem sowieckim – od strzału w tył głowy w więzieniu mokotowskim w Warszawie z rąk etatowego zabójcy – starszego sierżanta Piotra Śmietańskiego.
Władysław Garnowski zmarł w 1954 r., został pochowany w Warszawie na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach. Na nagrobku przed nazwiskiem ma wyryte tylko dwa słowa: doktor prawa.
Stanisław Płużański
zobacz też: Hieronim Dekutowski; Roman Groński
