Kalendarium

01.05.1944 - Rembertów . Patrol Kedywu Okręgu AK Warszawa zniszczył akta ewidencji ludności w urzędzie gminnym.

02.05.1944 - Sulejówek. Patrol Kedywu Okręgu AK Warszawa zniszczył akta ewidencji ludności w urzędzie gminnym.

03.05.1944 - Warszawa. Powstała konspiracyjna Krajowa Rada Ministrów z Delegatem Rządu na Kraj jako jej wiceprezesem na czele.

03/04.05.1944 - Warszawa. Grupa bojowa Kedywu KG AK „Osjan” spaliła na lotnisku bielańskim 5 samolotów i 3 uszkodziła.

04.05.1944 - Wolbrom. Oddział partyzancki kpt. Gerharda Woźnicy „Hardego” rozbroił 16 żołnierzy Ostlegionu.

04.05.1944 - Pawłów. 3 Brygada AK por. Gracjana Fróga „Szczerbca” rozbiła oddział Litewskiego Korpusu Posiłkowego.

04.05.1944 - Warszawa. Przy ul. Grzybowskiej 20 Gestapo wykryło magazyn broni wyprodukowanej przez AK. Skonfiskowano 538 miotaczy ognia i 40 tys. detonatorów.

04/05.05.1944 - Owczarnia. Oddział Armii Ludowej Bolesława Kowalskiego (Kaźmiraka) „Cienia” rozbroił i zamordował żołnierzy z 3 kompanii ppor. Mieczysława Zielińskiego „Hektora” 15 pułku piechoty AK. Zginęło wówczas 18 partyzantów AK (w tym dowódca), a 13 odniosło rany.

05.05.1944 - Patrole Kedywu Okręgu AK Warszawa zniszczyły akta ewidencji ludności w urzędach gminnych we Włochach, Jelonkach, Nieporęcie, Zegrzu oraz akta urzędu pracy w Legionowie.

06.05.1944- Wawer. Patrol Kedywu Okręgu AK Warszawa zniszczył akta miejscowego urzędu pracy.

06.05.1944 - Graużyszki. 8, 9 i 13 brygady AK stoczyły zwycięską bitwę z jednostkami Litewskiego Korpusu Posiłkowego. Zdobyły duże ilości amunicji i żywności oraz wzięły do niewoli ponad 300 Litwinów.

06.05.1944 - Skarżysko-Kamienna. Grupa dywersyjna AK pod dowództwem Stefana Bilskiego „Buczyńskiego” wykradła z fabryki broni 13 pistoletów maszynowych, 1 erkaem, 28 pistoletów i wiele amunicji.

06.05.1944 - Kielce-Herby. Oddział dywersyjny ppor. Zbigniewa Kruszelnickiego „Wilka” opanował stację kolejową. Zablokowano obrotnicę, unieruchamiając 20 parowozów.

06.05.1944 - Warszawa. Oddział dyspozycyjny „Pegaz” Kedywu KG AK dokonał nieudanego zamachu w al. Szucha na SS-Sturmbannführera Waltera Stamma, szefa warzawskiego Gestapo i zastępcę komendanta Policji Bezpieczeństwa i SD dystryktu warszawskiego.

07.05.1944 - Białopiotry. 6 Brygada AK rozbroiła niemiecką ochronę majątku.

07.05.1944 - Klejwy. Oddział Wincentego Wysockiego „Szczupaka” z Obwodu AK Suwałki stoczył potyczkę z żandarmerią niemiecką.

07.05.1944 - Lipinki. Oddział AK „Świerki” por. Alojzego Bruskiego „Graba” stoczył walkę z oddziałem niemieckim.

07.05.1944 - Piastów. Patrol Kedywu Okręgu AK Warszawa zniszczył akta ewidencji ludności w urzędzie gminnym.

07/08.05.1944 - Piekoszów. Oddział dywersyjny ppor. Zbigniewa Kruszelnickiego „Wilka” opanował stację kolejową, z której odjechał parowozem. Następnie na stacji kolejowej Wierna Rzeka opanował kolejny pociąg i między stacjami doprowadził do kolizji obu pociągów.

08.05.1944 - W rejonie Teleszewicze–Wielkie Sioło część Zgrupowania Stołpeckiego AK stoczyła bitwę z Brygadą im. Stalina.

08.05.1944 - Koniawa. 6 Brygada AK mjr. Franciszka Koprowskiego „Konara” rozbiła kompanię litewskiego korpusu gen. Povilasa Plechavičiusa.

08.05.1944 - Patrol 3 kompanii III batalionu 77 pp AK wpadł w zasadzkę zorganizowaną przez litewską policję pod Jęczmieniszkami. Poległo 5 partyzantów.

09.05.1944 - Żurawielniki. Pododdział IV batalionu 77 pułku piechoty AK stoczył walkę z grupą partyzantów z oddziału im. Czapajewa i z oddziału im. Ordżonikidze z Brygady im. Kirowa

09.05.1944 - Połączone plutony szturmowe z oddziału AK OP 9 w akcji na pociąg w rejonie Górecka, na linii Zwierzyniec–Krasnobród, zdobyły 10 wozów amunicji do moździerzy i wysadziły w powietrze 11 wagonów z amunicją artyleryjską.

09.05.1944 - Ludwinów. Oddział AK „Błysk” z Obwodu AK Opoczno, dowodzony przez por. Wilhelma Czulaka „Górala”, został rozbity przez Niemców. Zginęło 16 partyzantów.

09/10.05.1944 - Drużyna z oddziału partyzanckiego Eugeniusza Kaszyńskiego „Nurta” wraz z częścią oddziału Józefa Wiącka „Józka” z obwodu opatowskiego AK przeprowadziły akcję zaopatrzeniową na majątek Gliny; stoczono walkę z nadciągającą odsieczą.

10.05.1944 - Lida. Patrol III batalionu 77 pp AK, dowodzony przez kpr. „Stefana”, przeprowadził akcję na bank w Lidzie, zdobywając 3 mln marek.

10.05.1944 - Garnek. Oddział dywersyjny Obwodu AK Radomsko, pod dowództwem pchor. Józefa Neumana „Konrada”, stoczył walkę z żandarmerią.

10.05.1944 - Tarnoskała. Oddział „Spaleni” z Obwodu AK Jędrzejów, pod dowództwem ppor. Stefana Rajskiego „Zrywa”, rozbroił 12-osobowy obserwacyjny punkt lotniczy.

10.05.1944 - Drużyna AK z oddziału partyzanckiego „Sokół”, pod dowództwem sierż. Andrzeja Prokopczuka „Czyżewskiego”, starła się w rejonie Kamieńczyka z niemiecką ekspedycją karną.

1.05.1944 - Gródek. Oddział partyzancki AK por. Mieczysława Tarchalskiego „Marcina” (Obwód AK Włoszczowa), pod dowództwem Lucjana Mirowskiego „Orkana”, przeprowadził nieudaną zasadzkę na oddział niemieckiej żandarmerii.

11.05.1944- Oddział AK ppor. Józefa Janika „Anioła” opanował urząd kolejowy pod Kłobuckiem.

11.05.1944 - W pobliżu stacji Krasnobród oddział AK ppor. Jana Turowskiego „Norberta”, wspólnie z 1 batalionem BCh Stanisława Basaja „Rysia”, wysadził w powietrze pociąg z amunicją.

12.05.1944 - Patrol dywersyjny Placówki Chrząstów (Obwód AK Włoszczowa) pod dowództwem plut. Czesława Finke „Wierzby”, między Koniecpolem a Żelisławicami wysadził w powietrze niemiecki pociąg urlopowy.

12.05.1944 - Oddział por. Stanisława Łokuciewskiego „Małego” starł się z 30-osobową grupą żołnierzy z oddziału AL Bolesława Kowalskiego „Cienia”. Aelowcy w rozsypce wycofali się do Bożej Woli.

12.05.1944 - Pod Nieznanowicami patrol sierż. Stefana Marcinkowskiego „Dęba” z Obwodu AK Włoszczowa stoczył walkę z lotnikami niemieckimi.

12.05.1944 - Oddział partyzancki AK por. Stefana Bembińskiego „Harnasia” został zaatakowany w miejscowości Januszno koło Pionek przez niemiecką obławę.

12.05.1944 - Sokoły. Oddział AK „Warta” i grupa Kedywu Obwodu AK Wysokie Mazowieckie opanowały stację kolejową i zniszczyły jej urządzenia.

12/13.05.1944- Zwierzyniec. Pododdziały AK z OP 9, dowodzone przez por. Tadeusza Kuncewicza „Podkowę”, wspólnie z 10-osobową grupą minerów sowieckich zaatakowały miejscowość i wysadziły w powietrze most kolejowy na Wieprzu.

13.05.1944 - Oddział partyzancki por. Mieczysława Tarchalskiego „Marcina” (Obwód AK Włoszczowa), pod dowództwem Lucjana Mirowskiego „Orkana”, zorganizował pod miejscowością Załęże zasadzkę, w której zginęło 3 Niemców.

13.05.1944 - Okuniew. Patrol Kedywu Okręgu AK Warszawa zniszczył akta kontyngentowe i ewidencji ludności w urzędzie gminnym oraz rozbił miejscową zlewnię mleka.

13/14.05.1944 - Murowana Oszmianka. W akcji 8 Brygady AK „Tura”, 3 Brygady „Szczerbca” i 12 Brygady „Cerbera” rozbito stacjonującą w miejscowości jednostkę Lietuvos Vietinė Rinktinė (Litewski Korpus Miejscowy), biorąc do niewoli ponad 230 jeńców.

13/14.05.1944 - Tołminowo. 13 Brygada AK rozbiła kompanię Litewskiego Korpusu Miejscowego. Do niewoli wzięto około 120 żołnierzy.

14.05.1944- Kamień, pow. Stołpce. Podczas napadu na kompanię 78 pp AK kwaterującą w tej miejscowości oddziały sowieckie spaliły ją w 80% i zamordowały ponad 20 jej mieszkańców. Oddziały AK straciły 21 żołnierzy, wielu innych zostało rannych.

14.05.1944 - Kamień. Oddziały Brygady im. Stalina i oddział mjr. Szestakowa z Brygady Specjalnego Przeznaczenia NKGB ZSRR zaatakowały nocą garnizon polski składający się z jednostek Zgrupowania Stołpeckiego AK. Polacy stracili: 13 zabitych, 3 zaginionych i 23 rannych.

14–15.05.1944 - 36 Brygada AK por. Witolda Kiewlicza „Wujka” przeprowadziła rajd w rejonie Szyszniszki – Kuśliszki (Litwa Kowieńska) w celu powstrzymania represji policji litewskiej wobec ludności polskiej.

15.05.1944- Oddziały Brygady im. Czkałowa zaatakowały jednostki Zgrupowania Stołpeckiego AK w Kulszycach, Zamościanach i Nowym Dworze.

15.05.1944 - 1 Brygada AK „Juranda” i 6 Brygada mjr. „Konara” zaatakowały placówkę wojska niemieckiego nie opodal Szumska.

15.05.1944- 3 kompania VII batalionu 77 pp AK ppor. Jana Wasiewicza „Lwa” pod stacją Różanka odparła atak oddziału niemieckiego.

15–19.05.1944- Oddziały AK i BCh walczyły z oddziałami UPA na linii Telatyn – Radostów – Stara Wieś.

16.05.1944 - Buszkowice. Oddział partyzancki Obwodu AK Opatów por. Kazimierza Olchowika „Zawiszy” zlikwidował 6 gestapowców.

16.05.1944- 1 kompania ppor. Jana Wasiewicza „Lwa” z I batalionu 77 pp AK starła się z niemiecką grupą operacyjną pod wsią Suchary. Niemcy stracili 30 poległych oraz 21 rannych. Zdobyto dużo broni, m.in. 3 erkaemy i 20 karabinów.

16.05.1944- Windziuny. 2 i 3 kompanie III batalionu 77 pp AK stoczyły potyczkę z niemiecką ekspedycją przeciw partyzancką w sile dwóch kompanii.

17.05.1944- Pionki. Oddział por. Stefana Bembińskiego „Harnasia” z Obwodu AK Radom opanował miasto. Zarekwirowano materiały na potrzeby oddziału.

18.05.1944 - IV batalion 77 pp, AK dowodzony przez mjr. Macieja Kalenkiewicza „Kotwicza” przeprowadził akcję przeciwko oddziałom Brygady im. Kirowa. Stoczono potyczki w Pudzinie, Geniuszach, Krzywiczach największą – w Olchówce.

18.05.1944 - Zamojskie Przedmieście. Dwa plutony AK z oddziału por. Tadeusza Kuncewicza „Podkowy” uderzyły na kolonistów niemieckich.

18.05.1944 - Okolice wsi Olchówka nad Niemnem. 2 kompania IV batalionu 77 pp AK wpadła w zasadzkę Brygady im. Kirowa. Zginęło 23 żołnierzy AK, w tym 2 oficerów.

18–21.05.1944 - 27 Dywizja Piechoty AK toczyła zacięte walki z Niemcami w lasach szackich.

19.05.1944 - Warszawa. Dowódca AK wydał rozkaz nr 909, zalecający używanie w miejsce kryptonimu „PZP” określeń „Siły Zbrojne w Kraju” lub „Armia Krajowa”.

20.05.1944 - W rejonie wsi Sarnaki nad Bugiem terenowe grupy AK wydobyły z rzeki i ukryły niewybuch niemieckiej rakiety V-2.

20.05.1944 - Lalańce. Niemiecki patrol wpadł w zasadzkę urządzoną przez 6 Brygadę AK.

20.05.1944 - W Woli Chodkowskiej (Obwód AK Kozienice) pluton z oddziału partyzanckiego por. Stefana Bembińskiego „Harnasia” starł się na moście na rzece Radomce z oddziałem niemieckiej żandarmerii.

20.05.1944 - Wywiad AK zdobył szczegółowy plan niemieckiego poligonu doświadczalnego z bronią rakietową „V” w Bliźnie.

20.05.1944 - Raduń. II batalion 77 pułku piechoty AK opanował miejscowość i zdobył dużą ilość niemieckiej broni.

21.05.1944 - Jordanów. Patrol Kedywu wykonał wydany przez Sąd Specjalny Komendy Okręgu AK Kraków wyrok śmierci na Micha le Brzozie, konfidencie Gestapo, pełniącym od 1942 r. funkcję komendanta Obwodu AK Rabka.

21.05.1944 - 6 Brygada AK mjr. Franciszka Koprowskiego „Konara” stoczyła walkę z oddziałem Gestapo i oddziałem litewskiej policji bezpieczeństwa (Sauguma) na szosie w pobliżu Białopiotrów i Koleśnik.

21/22.05.1944 - Oddziały 27 Wołyńskiej DP AK wyszły z lasów szackich poza pierścień niemieckiego okrążenia.

22.05.1944 - Pułkownicy Leopold Okulicki i Tadeusz Walenty Pełczyński otrzymali awanse generalskie.

22.05.1944 - Zelwa. Oddział AK wykoleił niemiecki pociąg towarowy.

22.05.1944 - Patrol z oddziału „Lekarza” wykoleił między Wandzinem a Trzcińcem, na linii kolejowej Lublin–Łuków, niemiecki transport wojskowy.

22.05.1944 - Narol. Oddziały AK i BCh, dowodzone przez por. Karola Kosteckiego „Karola”, walczyły w obronie miejscowości przed oddziałem UPA „Żeleźniaka”.

22/23.05.1944- Jędrzejów. Oddział partyzancki ppor. Mieczysława Rajskiego „Zrywa”, wzmocniony oddziałami dywersyjnymi, opanował niemieckie magazyny.

24.05.1944- Jasionna. Patrol pchor. Tomasza Franke „Mietka” z Obwodu AK Radom stoczył walkę z 30-osobowym oddziałem niemieckiej żandarmerii.

24.05.1944 - Oddział partyzancki por. Hieronima „Zapory” zaatakował na drodze z Opola Lubelskiego do Bełżyc kolumnę 15 samochodów ze zbożem, zabijając 18 żołnierzy Wehrmachtu.

25.05.1944 - Wierzbnik. Oddział dywersyjny Obwodu AK Iłża, pod dowództwem Zdzisława Zienkiewicza „Altera”, wykonał wyrok na inspektorze komendy Sipo i SD dystryktu Radom, Eriku Schutze, który został ciężko ranny.

25.05.1944 - Jeleniów. Oddział „Barwy Białe” w Obwodzie AK Opatów zdobył broń w walce z niemieckimi żandarmami.

25.05.1944 - Falenty. Patrol Kedywu Okręgu AK Warszawa zniszczył akta kontyngentowe i ewidencji ludności w urzędzie gminnym.

26.05.1944 - Ożarów. Patrol Kedywu Okręgu AK Warszawa zniszczył akta ewidencji ludności w urzędzie gminnym

26.05.1944 - Błotnica. Grupa bojowa z oddziału partyzanckiego AK por. Stefana Bembińskiego „Harnasia”, pod dowództwem ppor. Ignacego Pisarskiego „Marii”, opanowała miejscowość i zarekwirowała kilka wozów ekwipunku.

26.05.1944 - Nieopodal Pionek oddział partyzancki ppor. Kazimierza Aleksandrowicza „Huragana” z Obwodu AK Kozienice zdobył 2 niemieckie samochody ciężarowe i rozbroił kilkunastu Niemców.

26.05.1944 - Grupa z oddziału lotnego „Nerwy”, pod dowództwem ppor. Jana Wiśniewskiego „Muchy”, wspierana przez żołnierzy AK, AL i BCh z placówek obwodu krasnostawskiego, stoczyła walkę z Niemcami w pobliżu wsi Dragany.

26.05.1944 - W lasach kościerskich oddział AK por. Jana Szalewskiego „Sobola”, wraz z dwiema grupami „Gryfa Pomorskiego”, po całodziennej walce z siłami niemieckimi wydostał się z okrążenia.

27.05.1944 - Zgrupowanie „Garda” z 27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK przebiło się przez linię frontu na Prypeci, ponosząc ciężkie straty (120 zabitych i 114 rannych). Po stronie sowieckiej żołnierze zostali rozbrojeni, a później wcieleni do 1 Armii Polskiej.

27.05.1944 - Ejszyszki. 6 Brygada AK mjr. Franciszka Koprowskiego „Konara” zdobyła magazyny z żywnością i sprzętem wojskowym.

27/28.05.1944 - Grupa dywersyjna AK wysadziła w powietrze w rejonie Trawnik transport ze sprzętem wojskowym.

28.05.1944 - Klewica. 8 Brygada AK por. Witolda Turonka „Tura” stoczyła walkę z grupą spadochroniarzy sowieckich zrzuconych na teren działań brygady.

28.05.1944 - Końskie. Patrol dywersyjny z Obwodu AK Końskie, pod dowództwem sierż. Mieczysława Zasady „Wrzosa”, zlikwidował mjr. Fettinga, Kreishauptmana w Końskich.

28.05.1944 - Nad Tanwią oddziały AK, BCh i partyzantki sowieckiej odparły atak Brygady Kawalerii Kałmuckiej płk. Dolla. Ciężkie walki w tym rejonie trwały do 9 czerwca.

28.05.1944 - Siedlce. Oddział Kedywu Obwodu AK Siedlce, pod dowództwem Jana Ponikowskiego „Czorta”, uwolnił 20 Polaków przetrzymywanych w miejscowym Arbeitsamcie.

29.05.1944 - Dworzyszcze. Oddział wydzielony z III batalionu 77 pp AK, dowodzony przez Ryszarda Reiffa „Jacka”, rozbił niemiecki oddział stacjonujący w majątku.

29/30.05.1944 - „Most II”. Koło Tarnowa wylądował samolot, którym przybyli do kraju ppłk Romuald Bielski „Bej” i gen. Tadeusz Kossakowski „Krystynek”, a odleciało 3 emisariuszy, wśród nich płk Roman Rudkowski „Rudy”.

30.05.1944 - Wielkie Pole. 7 Brygada AK por.Wilhelma Tupikowskiego zniszczyła schrony bojowe i koszary ochrony mostu kolejowego na linii Wilno – Jaszuny.

31.05.1944 - Oddział dywersyjny ppor. Zbigniewa Kruszelnickiego „Wilka” zatrzymał w zasadzce na drodze Kielce–Kraków 5 samochodów. Zginęło 7 Niemców, a 26 zostało rozbrojonych.

31.05.1944 - 5 Brygada AK por. Zygmunta Szendzielarza „Łupaszki” przeprowadziła akcję na niemiecki konwój na szosie Kiemieliszki – Michaliszki. Podczas powrotu oddział został ostrzelany przez sowieckich partyzantów.

31.05.1944 - Oddział AK por. Bolesława Frańczaka „Argila” i BCh Jana Jabłońskiego „Drzazgi” z Obwodu AK Puławy zatopiły w rejonie Machowa statek żeglugi wiślanej „Tannenberg” z kompanią 791 batalionu turkmeńskiego powracającą z pacyfikacji Zastowa Polanowskiego.

31.05.1944 - Grupy bojowe Obwodu AK Mińsk Mazowiecki zniszczyły akta w 15 gminach.