Kalendarium

01.08.1944 - Warszawa. Łączniczki alarmowe dostarczyły komendantom obwodów rozkaz Komendanta Warszawskiego Okręgu AK, płk. Antoniego Chruściela „Montera”, o ustaleniu godziny „W” na 1 sierpnia, godz. 17.00. O godz. „W” wybuchło Powstanie Warszawskie, początkowo nazwane sierpniowym. W niektórych dzielnicach walki powstańcze rozpoczęły się jeszcze przed nakazaną godziną wystąpienia – najwcześniej, około godz. 14.00, na Żoliborzu i nieco później w Śródmieściu Północ i na Woli. Tego dnia Powstańcy i ludność cywilna Warszawy rozpoczęli trwającą 63 dni samotną walkę o zrzucenie niemieckiej niewoli i uniknięcie zbliżającego się sowieckiego zniewolenia. Pomimo olbrzymiej dysproporcji w uzbrojeniu Polacy zdołali czasowo wyzwolić duże obszary Żoliborza, Starego Miasta, Śródmieścia, Woli, Powiśla, Czerniakowa, Mokotowa, a także dwie enklawy na terenie Ochoty

01.08.1944 - Staszów. III batalion 2 pp Leg., pod dowództwem kpt. Stefana Kępy „Pochmurnego”, współdziałając z pododdziałem Armii Czerwonej, opanował miejscowość.

01.08.1944 - Biała Podlaska. Rozpoczęła działalność akowska komenda miasta.

01.08.1944- Lublin. NKWD aresztowało gen. Adama Świtalskiego „Dąbrowę”, dowódcę 3 DP AK, i płk. Kazimierza Tumidajskiego „Marcina”, komendanta Okręgu AK Lublin.

02.08.1944 - Warszawa. Rankiem drugiego dnia walki Powstańcy Warszawscy z harcerskiego Batalionu „Zośka” zdobyli dwa niemieckie czołgi średnie PzKpfw V „Panther” wchodzące w skład 27. Pułku Pancernego. Ten spektakularny sukces został osiągnięty po tym, jak maszyny wjechały na obsadzone przez powstańcze siły wolskie ulice. Gdy czołgi dotarły na ulicę Okopową, schronieni za murem Cmentarza Żydowskiego żołnierze z plutonu „Felek” z kompanii „Rudy” obrzucili je granatami oraz ostrzelali ze zrzutowego brytyjskiego granatnika PIAT. Jak wspominał tę walkę jeden z "zośkowców", Witold Bartnicki „Wiktor”: Kuba przy bramie cmentarza krzyczy: - Piaty! Piaty! – Szykujemy się do rzutów granatami […] Oddzieleni murem nie widzimy, co się dzieje na ulicy. Wybuchają pierwsze granaty. Potworny huk. […] Pali się! Dosyć! Nie rzucać więcej! […] Czołg stoi na torach tramwajowych obok zwalonego słupa trakcyjnego, na który wpadł w popłochu. Podobny los spotkał drugą z maszyn, a ich załogi zostały wzięte do niewoli. Po naprawieniu pojazdów utworzono z nich Pluton Pancerny, którego dowódcą został por. Wacław Micuta „Wacek”. Były to jedyne czołgi użyte bojowo przez Powstańców Warszawskich i stanowiły chlubę Batalionu "Zośka". Oba jednak, kolejno 10 i 11 sierpnia, na skutek wyczerpania akumulatorów, amunicji, a także odniesionych uszkodzeń musiały zostać po podpaleniu porzucone.

02.08.1944  - Jaworznia. Oddział partyzancki Zygmunta Firleya „Kajtka” z Obwodu AK Kielce stoczył walkę z niemieckim oddziałem ochrony lotniska polowego w Rykoszynie.

02.08.1944  - Rzeszów. Oddziały AK współdziałały z jednostkami Armii Czerwonej przy wyzwalaniu miasta.

02/03.08.1944  - Żytomierz. W nocy wchodzący w skład delegacji Komendant Obszaru Lwowskiego Armii Krajowej płk Władysław Filipkowski "Janka" oraz płk Franciszek Studziński "Kotlina" i ppłk Stefan Czerwiński "Dalia" zostali zaaresztowani przez NKWD w trakcie rozmów prowadzonych w Żytomierzu z dowódcą Amii Ludowej, Michałem Rolą-Żymierskim.

03.08.1944 - Patrol z oddziału AK „Wybranieckich”, pod dowództwem kpr. Tadeusza Kuchty „Jurka”, stoczył walkę w rejonie Huty Szklanej, biorąc do niewoli 14 jeńców.

03.08.1944 - Oddział AK por. Leona Stola „Dęba” z Obwodu AK Busko stoczył w rejonie Buska walkę z oddziałem niemieckim.

03.08.1944 - Lublin. NKWD wkroczyło do siedziby Delegatury Rządu na Kraj przy ul. Szopena 7 i aresztowały Władysława Cholewę, okręgowego delegata rządu.

03.08.1944 - Skała. Zgrupowanie AK z Obwodu AK Olkusz, dowodzone przez Jana Pieńkowskiego „Mohorta”, zaatakowało posterunek żandarmerii i policji granatowej.

03.08.1944 - Oddział partyzancki por. Mariana Sołtysiaka „Barabasza” rozbił pod Sierakowem ekspedycję pacyfikacyjną, ratując mieszkańców wsi wytypowanych do rozstrzelania.

03.08.1944 - Łapy. Pododdział ppor. Hieronima Perkowskiego „Dziadka” z 76 pp AK, współdziałając z oddziałami Armii Czerwonej, zajął miejscowość.

04.08.1944 - Warszawa. Komenda Główna AK, z powodu braku amunicji, wydała rozkaz przerwania akcji zaczepnych.

04.08.1944 - Warszawa. Na skutek wyczerpywania się powstańczych zapasów amunicji Komenda Główna Armii Krajowej wydała rozkaz wstrzymania działań ofensywnych i przejścia do działań obronnych. Tego samego dnia na posterunku w Pałacu Blanka zginął jeden z najwybitniejszych polskich poetów XX wieku, harcerz i żołnierz Batalionu „Parasol”, Krzysztof Kamil Baczyński.

04/05.08.1944 - Pododdział z 2 pp Leg., dowodzony przez kpt. Michała Mandziarę „Siwego”, stoczył walkę we wsi Ceber, zdobywając dużo broni i oporządzenia. Zginęło około 40 Niemców, a 109 wzięto do niewoli.

05.08.1944 - Warszawa. W nocy alianckie lotnictwo przeprowadza pierwszy zrzut z niezbędnym zaopatrzeniem dla powstańczej Warszawy. W ciągu dnia plutony „Felek” i „Alek” z Batalionu „Zośka” przy wsparciu zdobycznego niemieckiego czołgu PzKpfw V „Panther” zaatakowały obóz koncentracyjny „Gęsiówka”. W trakcie walki powstańcza Pantera najpierw zniszczyła ogniem armaty rozlokowane na obozowych wieżach gniazda cekaemów po czym rozbiła bramę. Dzięki temu Powstańcy dostali się do środka i opanowali obóz uwalniając więzionych w nim 348 Żydów pochodzących z różnych krajów Europy.

05.08.1944 - Skarżysko-Kamienna. Patrol AK zlikwidował Leo Metza, szefa Kripo.

05.08.1944 - Łagów. Pododdziały z batalionu partyzanckiego Eugeniusza Kaszyńskiego „Nurta”, wspólnie z Sowietami, walczyły z Niemcami w rejonie Łagowa (Obwód AK Opatów), wyzwalając miejscowość.

05.08.1944 - Skalbmierz. Oddziały AK, BCh i AL stoczyły bitwę z niemieckimi siłami zbrojnymi. Walczących wsparły 2 czołgi sowieckie.

05.08.1944 - Jaksice. Pododdziały 120 pp 106 DP AK, pod dowództwem dowódcy IV batalionu pułku ppor. Stanisława Padło „Niebory”, walczyły z oddziałem Wehrmachtu w obronie miejscowości.

05.08.1944 - 5 kompania 2 pp Leg. AK, pod osłoną czołgów sowieckich, dokonała wypadu przeciwko oddziałowi Wehrmachtu w rejonie Iwanisk, zdobywając znaczne ilości broni i amunicji.

05.08.1944 - Warszawa. Batalion AK „Zośka” uwolnił więzione w zabudowaniach przy ul. Gęsiej (stąd nazwa „Gęsiówka”) osoby różnych narodowości, w tym około 350 Żydów.

06.08.1944 - Józefów. W Józefowie były dowódca 27. Wołyńskiej Dywizji Piechoty Armii Krajowej, kawaler Orderu Virtuti Militari, mjr Tadeusz Sztumberk-Rychter "Żegota" został zaaresztowany przez wojska NKWD, a następnie internowany na terenie Związku Sowieckiego.

06.08.1944 - Oddział ochrony radiostacji AK nr 49, dowodzony przez ppor. Bolesława Boczarskiego „Juranda”, rozbroił 20-osobowy oddział żołnierzy niemieckich w rejonie lotniska polowego niedaleko Masłowa.

06.08.1944 - Pododdział 2 pp Leg. AK, prowadząc wspólnie z żołnierzami sowieckimi rozpoznanie drogi Opatów – Kielce, rozproszył kolumnę Wehrmachtu.

07.08.1944 - Daleszyce. Kompania por. Leona Stola „Dęba” z Obwodu AK Busko i 1 kompania 4 pp Leg. por. Mariana Sołtysiaka „Barabasza” stoczyły walkę z 80-osobowym oddziałem niemieckim.

07.08.1944  - W rejonie Mińska Mazowieckiego została rozbrojona Grupa Operacyjna AK „Wschód”. Dowódca, płk Hieronim Suszczyński „Szeliga”, sztab i 750 żołnierzy zostali wywiezieni do obozu Majdanek w Lublinie.

07.08.1944  - Warszawa. Niemcy zakończyli szeroko zakrojoną akcję mordowania ludności warszawskiej Woli, która przeszła do historii pod określeniem "rzezi Woli". W przeciągu zaledwie trzech dni niemieckie siły rzucone na powstańczą stolicę w bestialski i jednocześnie planowy sposób zabiły w egzekucjach około 40 tysięcy ludzi. O przerażającej skali tej zbrodniczej operacji świadczy meldunek dowodzącego nią SS-Gruppenführera Heinza Reinefartha do dowódcy 9. armii gen. Nikolausa von Vormanna, w którym skarżył się: mam więcej jeńców niż amunicji, żeby ich rozstrzelać.

08.08.1944  - Warszawa. Z walczącej stolicy zaczęła nadawać stacja foniczna Armii Krajowej „Błyskawica”. W trakcie audycji padły historyczne słowa: Halo, tu mówi „Błyskawica”! Stacja nadawcza Armii Krajowej w Warszawie, na fali 32,8 oraz 52,1 m. Powstańcze programy były odbierane zarówno na terenie całego kraju, jak i w sojuszniczym Londynie. Przekazywane tą drogą wiadomości o powstańczej Warszawie, obok depesz Dowódcy Armii Krajowej gen. Tadeusza Komorowskiego "Bora", docierały do agencji informacyjnych na całym świecie.

08.08.1944 - Pododdziały z oddziału AK „Wybranieckich” toczyły walki z własowcami we wsi Smyków i w rejonie Sierakowa.

08.08.1944 - Kompania por. Antoniego Krupy „Witolda” z Obwodu AK Sandomierz dwukrotnie atakowała wycofujące się kolumny niemieckie, zdobywając przy tym broń.

08.08.1944 - Węgrów. II batalion 32 pp AK, dowodzony przez mjr. Zygmunta Maciejowskiego „Wolskiego”, zaatakował Niemców.

09/10.08.1944 - Milanówek. Niemieckie oddziały policyjne zlikwidowały duży magazyn broni i amunicji zrzutowej przy ul. Mały Chrzanów.

10.08.1944 - Oddział AK z Obwodu AK Olkusz, pod dowództwem Jana Pieńkowskiego „Mohorta”, stoczył walkę koło Tochołowa.

10.08.1944 - Warszawa. Niemcy ostatecznie zajęli Ochotę i znaczną część Woli.

11.08.1944 - W majątku Lasocin przeprowadzono koncentrację żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych, w wyniku której powołano do życia legendarną Brygadę Świętokrzyską NSZ. Na czele nowo powstałej jednostki stanął PPŁK ANTONI SZACKI „BOHUN-DĄBROWSKI”. Brygada stała się jednym z największych zgrupowań partyzanckich w okupowanej Polsce i jedynym, który zdołał docelowo nawiązać współdziałanie z oddziałami amerykańskimi.

11.08.1944 - Kraków. Gen. Stanisław Rostworowski „Odra”, komendant Okręgu AK Kraków, został zatrzymany przez Gestapo i zamordowany w czasie przesłuchania.

11.08.1944 - Z lotniska Świdnik koło Lublina do obozów w ZSRR odleciał pierwszy z terytorium „Polski Lubelskiej” transport uwięzionych przez NKWD żołnierzy AK i pracowników Delegatury Rządu na Kraj.

11.08.1944 - Warszawa. Niemcy w wyniku zaciętych walk zajęli dwie pierwsze powstańcze dzielnice, położone na zachodzie miasta, Wolę i Ochotę.

12.08.1944 - Oddział ppor. Ignacego Pisarskiego „Marii” z Obwodu AK Kozienice rozbił na szosie koło Pionek kolumnę niemiecką, zdobywając dużo broni, wyposażenia, samochód i 6 motocykli. Zabito 25 Niemców, a 26 wzięto do niewoli.

13.08.1944- Moskwa. Stalin zakazał sowieckim i polskim dowódcom frontowym prowadzenia rozmów z dowódcami oddziałów AK.

14.08.1944 - Warszawa. Dowódca Armii Krajowej gen. Tadeusz Komorowski "Bór" wydał rozkaz wzywający wszystkie oddziały Armii Krajowej do ruszenia na odsiecz walczącej stolicy. W jego treści napisał: Walka o Warszawę przeciąga się. Prowadzona jest przeciw wielkiej przewadze nieprzyjaciela. Położenie wymaga niezwłocznego marszu na pomoc Stolicy. Nakazuję skierować natychmiast najbardziej pospiesznymi marszami wszystkie rozporządzalne, dobrze uzbrojone jednostki z zadaniem bicia sił nieprzyjaciela, znajdujących się na peryferiach i przedmieściach Warszawy i wkroczenie do walki wewnątrz miasta.

14.08.1944  - Biała Podlaska. NKWD aresztowało ppłk. Stefana Drewnowskiego „Romana”, dowódcę 34 pp AK, więzionego następnie na Majdanku.

14.08.1944  - NKWD aresztowało gen. bryg. Ludwika Bittnera „Halkę”, dowódcę 9 Podlaskiej Dywizji Piechoty AK.

14.08.1944  - Patrol minerski plut. Czesława Finke „Wierzby” z Obwodu AK Włoszczowa zniszczył w rejonie Zagród tory kolejowe na odcinku 100 m.

14.08.1944  - Żołnierze III batalionu 5 psk AK por. Stanisława Dąbrowskiego „Olka” wysadzili w powietrze mosty na Wisłoce w rejonie Osiecka i w Tokach.

14/15.08.1944  - Jaroszowiec. Pluton z oddziału AK kpt. Gerharda Woźnicy „Hardego” dowodzony przez kpt. Piotra Przemyskiego „Aresa”, opanował koszary Wehrmachtu, zdobywając broń i oporządzenie wojskowe.

15.08.1944 - Moskwa. Rząd ZSRR nie wyraził zgody na lądowanie po stronie sowieckiej samolotów amerykańskich po dokonaniu zrzutów dla powstańców warszawskich.

15.08.1944 - Oddziały AK na Kielecczyźnie przystąpiły do koncentracji w celu przyjścia z pomocą walczącym w Warszawie powstańcom.

15.08.1944 - W Puszczy Kamienieckiej, w pobliżu wsi Jerzyska, oddział Obwodu AK Radzymin i Harcerskiej Kompanii Szturmowej z Wołomina stoczył bitwę z grupą esesmanów z dywizji pancernej. Zginęło około 40 żołnierzy AK.

15.08.1944 - Oddział partyzancki AK „Żelbet” ppor. Artura Korbela „Bicza” stoczył walkę z oddziałami ukraiński- mi w lasach koło Minogi.

16.08.1944 - W pobliżu wsi Klew pododdziały 25 pp AK rozbiły grupę żandarmerii powracającą z pacyfikacji wsi Ruszenice. Zdobyto 3 cekaemy, 5 elkaemów, 15 peemów, 26 karabinów oraz 10 koni i 6 wozów.

16.08.1944 - W rejonie wsi Karoluńce oddziały Armii Czerwonej otoczyły i rozbroiły Brasławską Brygadę AK.

17.08.1944 - Zgrupowanie AK kpt. Józefa Modrzejewskiego „Jara” zniszczyło w rejonie Gilowa Góra – Szerzyny wycofującą się z Tarnowa kolumnę Gestapo.

18.08.1944 - Oddział AK, pod dowództwem rtm. Wacława Zdyby „Zawiei”, stoczył pod Olkuszem walkę z oddziałem niemieckim.

18.08.1944 - Sarzyn koło Rudnika nad Sanem. Oddział Armii Czerwonej otoczył, a następnie rozbroił dowodzoną przez kpt. Witolda Szredzkiego „Sulimę” 6 kompanię 26 pp AK, liczącą około 400 osób. Kompania ta spieszyła na odsiecz powstańczej Warszawie.

18.08.1944 - W Górach Miechowskich oddział partyzancki AK „Skrzetuski” ze 106 DP AK, pod dowództwem ppor. Stanisława Jazdowskiego „Żbika”, i patrole Batalionu „Skała” stoczyły potyczkę z niemieckim konwojem samochodowym.

18.08.1944 - I batalion 5 psk AK, działając z kompanią 16 pp AK, rozbił w rejonie Jasła kolumnę samochodów Wehrmachtu.

18.08.1944 - Oddział AK kpt. Gerharda Woźnicy „Hardego” rozbroił w rejonie Chrząstowic oddział niemiecki, zdobywając 59 karabinów.

19.08.1944 - Siwianka koło Otwocka. Oddziały NKWD rozbroiły zgrupowanie 30 Poleskiej Dywizji Piechoty AK. Podoficerów i szeregowych wywieziono na Majdanek, a oficerów w głąb ZSRR.

19.08.1944 - Hrubieszów. Oddział AK, pod dowództwem kpt. Mariana Gołębiewskiego „Stera”, opanował więzienie i uwolnił 12 żołnierzy AK oraz zabrał zmagazynowaną broń, skonfiskowaną rozbrajanym oddziałom AK.

19.08.1944 - W 2-godzinnej walce w rejonie Borowo – Poddubicze pododdziały 265 pp WW NKWD zlikwidowały oddział mjr. Czesława Dębickiego „Jaremy”. Zginęło 45 żołnierzy, a 10 ujęto.

19.08.1944 - Oddział AK ppor. Władysława Szkodo „Hrycia” zaatakował stanowiska niemieckiej artylerii w pobliżu Myscowej.

19.08.1944 - Warszawa. Oddziały mokotowskie uderzyły na Wilanów, by ułatwić przebicie do Warszawy oddziałom AK z lasów chojnowskich. Mimo dużych strat do miasta dotarło około 559 dobrze uzbrojonych żołnierzy.

20.08.1944 - Oddział AK Obwodu Olkusz, dowodzony przez Jana Pieńkowskiego „Mohorta”, zniszczył 6 cystern kolejowych koło Białej Góry.

20.08.1944 - Warszawa. Powstańcy Warszawscy rozpoczęli szturm na silnie umocniony przez Niemców, mieszczący się przy ul. Zielnej 37/39 wieżowiec, tzw. PAST-ę. Obiekt ten był ważnym punktem strategicznym na terenie Śródmieścia, a w jego murach mieściła się centrala telefoniczna łącząca Berlin z frontem wschodnim. Od momentu rozpoczęcia Powstania wzmocniona niemiecka załoga ostrzeliwała z górnych pięter „PAST-y” okoliczne ulice i place. Szczegółowo przygotowywany atak został poprzedzony odcięciem niemieckiej załogi od zewnętrznych dostaw żywności, dopływu prądu i wody oraz połączeń telefonicznych. Następnie około 2.30 w nocy, po wysadzeniu ładunkami wybuchowymi otworów w zewnętrznych ścianach budynku, rozpoczęła się zacięta bitwa o sam wieżowiec. Wzięli w niej udział żołnierze rtm. Henryka Roycewicza „Leliwy” z Batalionu „Kiliński” oraz drużyny cichociemnego kpt. Stefana Micha „Kmity”, kpt. Jerzego Skupieńskiego „Jotesa”, kpt. Józefa Pszennego „Chwackiego” oraz minerska drużyna kobieca dr Zofii Franio „Doktora”. Przebieg walki w podpalonym przez Powstańców gmachu w następujący sposób relacjonował jeden z jej uczestników: Piekło – już strzelają do nas […] wskakuję do jakiegoś pomieszczenia – serie broni maszynowej rzucają nas na gruz. Przytulam się za rogiem szafy żelaznej, przede mną przycupnął „Jotes”. Jest nas kilka osób skurczonych, maleńkich. Z otworów następnego pomieszczenia słychać głosy naszych – są bezpieczniejsi za ścianą. My jednak nie możemy się ruszyć – pożar szaleje, jesteśmy na jego tle, a otwory PAST-y zieją ogniem na wprost. Ostatecznie Niemcy poddali się po ponad 12 godzinach walki, około godziny 15. Powstańcy Warszawscy odnieśli jeden z najbardziej spektakularnych sukcesów. Nie tylko zdobyli znaczne ilości broni i zaopatrzenia, ale również wzięli do niewoli 115 niemieckich żołnierzy niemieckich

20/21.08.1944 - Warszawa. Próba przebicia się przez obsadzoną przez Niemców linię kolei obwodowej i połączenia powstańczych oddziałów AK Żoliborza i Starego Miasta została krwawo odparta.

21.08.1944 -  W nocy kilkuset Powstańców z Obwodu Żoliborz i Grupy „Kampinos” dowodzonych przez mjr Alfonsa Kotowskiego „Okonia” podjęło pierwszą, nieudaną próbę zdobycia Dworca Gdańskiego. Atak miał doprowadzić do połączenia się z powstańczymi siłami walczącymi na Starym Mieście. Również kolejnej nocy oddziały z Żoliborza i Kampinosu, wsparte od strony Starówki przez uderzenie żołnierzy mjr Wacława Janaszka „Bolka” podjęły następną, nieudaną i niestety zakończoną bardzo dużymi stratami próbę opanowania Dworca Gdańskiego.

21.08.1944 - Surkonty. W Surkontach na terenie dzisiejszej Białorusi kilkudziesięcioosobowy oddział Armii Krajowej dowodzony przez cichociemnego PPŁK MACIEJA KALENKIEWICZA „KOTWICZA” stoczył regularną bitwę z sowieckimi siłami - 3 batalion 32 pzmot. WW NKWD. Pomimo wielokrotnej przewagi Sowietów oraz śmierci polskiego dowódcy bój trwał 5 godzin. W jego trakcie poległo lub zostało dobitych 35 żołnierzy Armii Krajowej, ujęto 8 żołnierzy AK. Natomiast wojska NKWD straciły ponad 130 ludzi.

21.08.1944 - Antoniów. Kompanie 4 pp Leg. AK stoczyły wielogodzinny bój z oddziałami niemieckimi.

21/22.08.1944 - Warszawa. W nocy kilkuset Powstańców z Obwodu Żoliborz i Grupy „Kampinos” dowodzonych przez mjr Alfonsa Kotowskiego „Okonia” podjęło pierwszą, nieudaną próbę zdobycia Dworca Gdańskiego. Atak miał doprowadzić do połączenia się z powstańczymi siłami walczącymi na Starym Mieście. Również kolejnej nocy oddziały z Żoliborza i Kampinosu, wsparte od strony Starówki przez uderzenie żołnierzy mjr Wacława Janaszka „Bolka” podjęły następną, nieudaną i niestety zakończoną bardzo dużymi stratami próbę opanowania Dworca Gdańskiego.

22.08.1944 - Bartoszuny. W zasadzce oddziału por. Jana Borysewicza „Krysi” na samochód NKWD zginęło 7 funkcjonariuszy NKWD w tym dowódcę batalionu.

22.08.1944 - Klukowicze. Obława NKWD rozbiła nierozpoznany oddział polski. Zginęło około 40 żołnierzy i mieszkańców wioski (zamordowani w czasie pacyfikacji).

22.08.1944 - Warszawa. Oddziały powstańcze zdobyły gmach tzw. małej PAST-y przy ul. Piusa XI, biorąc 90 jeńców.

22.08.1944 - Francja. 1. Dywizja Pancerna gen. Stanisława Maczka zakończyła udział w krwawych walkach, podczas których siły alianckie zmierzały do zamknięcie niemieckich wojsk w kotle w rejonie Falaise. Relacjonując przebieg bitwy polski dowódca pisał: 1. Dywizja Pancerna walczyła jako czołowy klin – właściwie bez współdziałania sąsiadów z prawej i lewej i ponosząc całe brzemię olbrzymiego – jak się później okazało – ciężaru. W trakcie bitwy żołnierze gen. Maczka wzięli do niewoli łącznie około pięciu tysięcy Niemców. Oceniając ich postawę pod Falaise, Naczelny Wódz gen. Kazimierz Sosnowski w wydanym rozkazie napisał: 1-sza Dywizja Pancerna pod wypróbowanym dowództwem gen. Maczka okryła się sławą na polach Normandii i odegrała wybitną rolę w wielkiej bitwie, która pozostanie w pamięci ludzkiej, jako jedna z najświetniejszych operacyj wojennych ...

23.08.1944 - Warszawa. Po szeroko zakrojonych przygotowaniach Powstańcy Warszawscy rozpoczęli o godzinie 3.30 uderzenie na znajdujące się w niemieckich rękach budynki Komendy Głównej Policji przy Krakowskim Przedmieściu 1, kompleks gmachów przedwojennego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych przy Nowym Świecie 67/69 i kościół Św. Krzyża. Atakiem dowodził mjr Bernard Romanowski „Wola”, ale w walce wzięły również udział kompania por. Jana Piotrowskiego „Lewara”, trzy kompanie ze zgrupowania por. Mariana Krawczyka „Harnasia”, pluton dywersji bojowej im. „Rygla”, oddział dywersji por. Ludwika Witkowskiego „Kosa” oraz grupy saperskie i kobiece patrole minerskie. Łącznie w natarciu brało udział około 300 Powstańców, którzy w trakcie kilkugodzinnej bitwy zdołali pokonać wroga. Sukces był tym większy, że wraz z budynkami zdobyto broń i amunicję oraz uwolniono uwięzionych Polaków. Tej samej nocy, gdy toczyły się wspomniane walki żołnierze ze Zgrupowania „Krybara” podjęli próbę opanowania znajdującego się po drugiej stronie Krakowskiego Przedmieścia Uniwersytetu Warszawskiego. Niestety pomimo wprowadzenia do walki dwóch pojazdów pancernych: własnej konstrukcji "Kubusia" oraz zdobycznego "Jasia" (niemieckiego transportera opancerzonego SdKfz 251) atak ten nie powiódł się.

23.08.1944 - Płk Jan Zientarski „Mieczysław”, komendant Okręgu AK Kielce, podjął decyzję o wstrzymaniu marszu dowodzonych przez niego oddziałów Korpusu AK „Jodła” na odsiecz walczącej Warszawie. Uznał on, że akcja ta z różnych przyczyn nie miała szans powodzenia.

23.08.1944 - Lublin. Około 200 żołnierzy AK wywieziono do obozu w Riazaniu.

23.08.1944 - Warszawa. Po zaciętych walkach oddziały powstańcze zdobyły kościół Św. Krzyża przy ul. Krakowskie Przedmieście 3 i sąsiedni gmach Komendy Policji.

23.08.1944 - Kołodziszki. W czasie obławy siły NKWD zniszczyły nierozpoznany oddział polski. Poległo 27 partyzantów i mieszkańców wioski zamordowanych podczas pacyfikacji.

24.08.1944 - Polesie. Oddział dywersyjny Podobwodu AK Ostrowiec, pod dowództwem Franciszka Ryczana „Zefira”, wzmocniony konspiratorami z Ćmielowa, zaatakował kwaterującą we wsi kompanię własowców, likwidując 60 z nich.

24.08.1944 - Pododdział z batalionu 16 pp AK Ziemi Tarnowskiej, dowodzony przez ppor. Jana Maciejko „Rysia”, uderzył na oddział niemiecki konwojujący konie.

24/25.08.1944 - W miejscowości Polanka oddział AK por. Piotra Massalskiego „Moreny” wysadził w powietrze most kolejowy wraz z transportem bomb lotniczych.

25.08.1944 - W okolicy wsi Litwa (rejon iwieniecki) oddział NKWD rozbił oddział AK Piotra Waszkiewicza.

25/26.08.1944 - Warszawa. Komenda Główna AK przeszła kanałami ze Starego Miasta do Śródmieścia.

26.08.1944 - W rejonie Dębicy zgrupowanie pułkowe mjr. Adama Lazarowicza „Klamry” stoczyło kilkugodzinną walkę z oddziałami niemieckimi.

27.08.1944 - Warszawa. Kompanie K-1 i B-3 z Pułku "Baszta" uderzyły z Mokotowa w kierunku powstańczego Czerniakowa. W trakcie walk Powstańcy zdobyli mieszczący się przy ul. Czernikowskiej klasztor sióstr Nazaretanek.

27.08.1944 - Batalion kozienicki AK, pod dowództwem kpt. Józefa Pawlaka „Brzozy”, stoczył walkę w rejonie Hucisko – Ciechostowice.

27.08.1944 - Ruda Pilczycka. I batalion 74 pp AK stoczył walkę z oddziałem SS.

27.08.1944 - Dziebałtów. Batalion kombinowany z I i II batalionu 2 pp Leg. AK, pod dowództwem kpt. Tadeusza Pytlakowskiego „Tarniny”, natarł w nocy na oddział niemieckiej artylerii.

27.08.1944 - Trokiele. Oddział AK rozbił grupę operacyjną NKWD.

28.08.1944 - NKWD zlikwidowało niezidentyfikowany oddział polski działający w rejonie Lachowicz; zabito 7 i ujęto 38 żołnierzy oddziału.

28.08.1944 - Zagacie. Pododdział 74 pp AK zlikwidował 12-osobowy patrol własowców.

28.08.1944 –02.09.1944 - Pociecha. Grupa AK „Kampinos” toczyła zacięte walki z oddziałami RONA, wspieranymi artylerią i lotnictwem.

29.08.1944 - Wielka Brytania i Stany Zjednoczone Ameryki uznały prawa kombatanckie żołnierzy AK oraz powstańców warszawskich. W jej treści napisano: 1. Polska Armia Krajowa, zmobilizowana obecnie, stanowi siłę kombatancką będącą integralną częścią Polskich Sił Zbrojnych. 2. Członkowie Polskiej Armii Krajowej otrzymali instrukcje prowadzenia swych operacji wojennych zgodnie z zasadami wojny, a przeto używają swego oręża przeciw nieprzyjacielowi jawnie. Działają oni jednostkami pod odpowiedzialnym dowództwem. Zaopatrzeni są w wyraźną odznakę lub w polski mundur. 3. W tych warunkach represje wobec członków Polskiej Armii Krajowej są pogwałceniem przepisów wojennych, obowiązujących Niemców. […] Deklarację w tym tonie przyjął również w Waszyngtonie rząd Stanów Zjednoczonych. Decyzje te wpłynęła na zmianę sposobu traktowania Powstańców Warszawskich przez Niemców. Należy jednak zaznaczyć, że uchwalenie obu deklaracji było spóźnione, a zwłoka ta kosztowała życie bardzo wielu Powstańców, którzy zostali zamordowani przez siły pacyfikujący Warszawę, jako „polscy bandyci”.

30.08.1944 - Landwarów. Oddziały NKWD aresztowały dr. Zygmunta Fedorowicza „Albina”, okręgowego delegata rządu w Wilnie.

30.08.1944 - Koło Odrowąża pluton Jerzego Mirskiego „Białyni” z I batalionu 72 pp AK stoczył potyczkę z oddziałem niemieckim.

30.08.1944 - 3 kompania I batalionu 74 pp AK ppor. Józefa Kaszy-Kowalskiego „Alma” w zasadzce pod Rudą Malenicką zniszczyła 2 samochody ciężarowe.

31.08.1944 - Warszawa. Wcześnie w nocy wycieńczone miesięczną walką powstańcze oddziały ze Starówki podjęły próbę otworzenia drogi z padającej pod niemieckimi ciosami dzielnicy w kierunku Śródmieścia. Do natarcia zostały wyselekcjonowane najlepiej uzbrojone jednostki Brygady Dywersyjnej "Broda 53", w skład której wchodził Batalion "Zośka", oraz żołnierze mjr Gustawa Billewicza "Sosny". Uderzenie dodatkowo zostało poprzedzone próbą desantu kanałowego podjętą przez Powstańców z Batalionu "Czata 49". Pomimo tego natarcie załamało się w ogniu niemieckich karabinów maszynowych. Jedynie kilkudziesięciu Powstańców z Batalionu "Zośka" pod wodzą kpt. Ryszarda Białousa "Jerzego" oraz ranionego por. Andrzeja Romockiego "Morro" zdołała się przedrzeć do celu.