ulica Kleczkowska 35

Więzienie powstało w 1895 roku wg projektu Maxa Lebena i Heinricha Butza z przeznaczeniem na zakład karny i nieprzerwanie pełniło tą funkcję. Latem 1945 roku po wkroczeniu sowietów na teren Wrocławia zostało przejęte przez Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego. Więźniami były osoby podejrzane o działalność niepodległościową i antykomunistyczną. Przez kilka pierwszych lat w celach przeznaczonych dla 1370 osób przetrzymywano ponad 2 tysiące więźniów. Warunki były bardzo trudne. W latach 1945-1956 na jednym z dziedzińców zakładu wykonywano wyroki śmierci przez rozstrzelanie. Życie straciło tu przynamniej 343osoby. Wśród pomordowanych są m.in. żołnierze NSZ i WiN. Ofiary reżimu grzebano na pobliskim cmentarzu przy ulicy Osobowickiej.

ulica Podwale 31/34

Budynek był siedzibą WUBP w latach 1945-1954. W tym okresie przez jego cele przeszły setki więźniów, którzy byli brutalnie przesłuchiwani przez funkcjonariuszy UB.

Między innymi w latach 1947-1949 w WUBP we Wrocławiu prowadzono sprawę przeciwko żołnierzom Okręgu Lwowskiego AK. Kilkudziesięciu aresztowanych uczestników konspiracji lwowskiej przeszło ciężkie, wielomiesięczne śledztwa. W celu wymuszenia zeznań torturowano ich stosując bicie i kopanie po całym ciele, bicie gumowymi pałkami w pięty, przypalanie papierosami, sadzanie na nodze odwróconego taboretu, uderzanie głową o ścianę. Zmuszano ich do wielogodzinnych „stójek” twarzą do ściany, do wykonania serii np. 1000 przysiadów. Byli umieszczani w bardzo małym karcerze, w którym podłoga była ułożona w ostre kanty, a na głowę lała się woda. Po śledztwach ściągano ich za nogi po schodach aresztu do cel w piwnicach. Wielogodzinne przesłuchania najczęściej odbywały się w nocy. Niektórzy osadzeni byli straszeni zastrzeleniem z pistoletu lub zamordowaniem przez współwięźnia, czasem prowadzono ich na pozorowane egzekucje. Często śledczy grozili także aresztowaniem, zesłaniem bądź zabiciem członków rodzin uwięzionych.

Dnia 8 sierpnia 1948 roku z okna na trzecim piętrze budynku WUBP we Wrocławiu wyskoczył wybierając śmierć ppłk Anatol Sawicki „Młot”, który był przesłuchiwany i torturowany ponad 4 miesiące przez funkcjonariuszy tego urzędu.

Po 1956 roku budynek został zaadoptowany na komisariat MO. Obecnie mieści się w nim Komenda Wojewódzka Policji.

ulica Sztabowa 44

W latach 1945-1957 w budynku tym mieścił się areszt oraz cele przesłuchań dla aresztowanych przez „wojskową bezpiekę” czyli Informację Wojskową. Przesłuchujący wykorzystywali bestialskie metody śledcze. Karcer, który znajdował się w areszcie miał wymiary 250 na 200 cm oraz był wysoki na 200 cm. Wzdłuż dłuższej ściany na posadzce znajdowało się podwyższenie, także z cementu, które zastępowało łóżko. Oczywiście nie było żadnej poduszki ani koca. Po 1957 roku obiekt zajmowało i zajmuje do dziś wojsko.

ulica Komuny Paryskiej 2

Budynek początkowo był siedzibą Miejskiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego. W styczniu 1946 roku w miejsce MUBP został, na bazie kadr jednostki miejskiej, utworzony Powiatowy Urząd Bezpieczeństwa Publicznego. Do jego zadań należała inwigilacja mieszkańców powiatu wrocławskiego. Przez jego areszt przeszły setki żołnierzy podziemia niepodległościowego z całej Polski, którzy po wojnie zamieszkali na Dolnym Śląsku.

ulica Markwarta 4/6

Budynek przy ulicy Markwarta 4 w 1945 roku został pierwszą siedzibą Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Bydgoszczy. W latach 1945-1947 mieścił się tam Wydział Więzień i Obozów/Więziennictwa WUBP. Po 1947 roku budynki przy ulicy Markwarta 4 i 6 połączono i ulokowano w nich Wojewódzki Szpital UBP. Obecnie znajduje się tam Szpital MSW.

Pomimo tylko kilku miesięcy funkcjonowania w tym miejscu WUBP przez jego cele przeszło przynajmniej kilkudziesięciu więźniów, żołnierzy podziemia niepodległościowego. Przynajmniej kilku z nich zamordowano i pochowano na dziedzińcu. Wśród nich był m.in. Leszek Biały „Radius” „Jakub” żołnierz ZWZ-AK. Został zakatowany w śledztwie przez funkcjonariuszy.

ulica Poniatowskiego 6

W okresie II wojny światowej w budynku tym mieściło się Gestapo. W latach 1945-1946 był drugą siedzibą Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego. Przez kilka miesięcy przez jego cele przeszło przynamniej kilkadziesiąt osób. Przesłuchiwanych torturowano brutalnie w celu wymuszenia zeznań. Po 1946 roku znajdował się tam komisariat MO.

ulica Chodkiewicza 32

W okresie II wojny światowej znajdował się tu areszt Gestapo dla Polaków. W latach 1946-1956 mieścił się tutaj Wojewódzki Urząd Bezpieczeństwa Publicznego. Przez jego cele przeszło przynajmniej kilkuset więźniów, w zdecydowanej większości żołnierzy podziemia niepodległościowego. Po 1957 roku budynek ten zajęło ZOMO.

ulica Gdańska 66

Przez kilka lat w budynku tym mieściła się siedziba Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego. Przez jego cele przeszło przynajmniej kilkaset osób z całego powiatu bydgoskiego.

ulica Wały Jagiellońskie 4

W latach 1945-1954 mieściło się tu Więzienie Karno-Śledcze. Przez jego cele przeszło przynajmniej kilkuset członków i żołnierzy polskiego podziemia niepodległościowego. Byli oni nie tylko przetrzymywani w więzieniu, ale również przesłuchiwani i okrutnie torturowani. Wykonano tam co najmniej 72 wyroki śmierci. Zamordowano między innymi siedmiu żołnierzy z oddziału Jerzego Gadzinowskiego „Szary”.

ulica Warszawska 10

W latach 1945-1956 znajdowała się tu siedziba Okręgowego Zarządu Informacji Wojskowej nr 2. Był to jeden z budynków koszar garnizonu wojskowego w Bydgoszczy. Przez jego cele przeszło w tym okresie kilkaset osób, które okupant sowiecki uznał za swoich wrogów. Nieodległy plac był miejscem grzebania zwłok osób zamordowanych podczas przesłuchań i tortur. Obecnie budynek ten jest w dalszym ciągu użytkowany przez wojsko.