Bielak Mieczysław

Urodził się w 1921 r. w Ciechanowie w rodzinie o robotniczych korzeniach. Jego ojciec był działaczem komunistycznym, który ponoć wziął udział w bolszewickiej rewolucji październikowej. Ponadto w okresie II Rzeczypospolitej działał w strukturach Komunistycznej Partii Polski w Warszawie, a po wybuchu wojny był członkiem Polskiej Partii Robotniczej.

Przed 1939 r. Bielak ukończył szkołę powszechną. Na tym jego przedwojenna edukacja się w zasadzie zakończyła. Następnie był pomocnikiem stolarza, układał cegły na budowie, pracował w cegielni, itd. Na przełomie 1943 i 1944 r. nawiązał kontakt z ciechanowską PPR. Jednocześnie trafił go gestapowskiego więzienia, za rzekomą działalność sabotażową. Ostatecznie Niemcy go pobili, a następnie wypuścili.

Pod koniec wojny Bielak pracował jeszcze przy budowie umocnień przyfrontowych, a następnie, w obawie przed wywózką do III Rzeszy, ukrywał się. Dopiero w styczniu 1945 r., gdy Ciechanów zajęła Armia Czerwona, Bielak zaczął działać jako aktywista PPR w tamtym miasteczku.

W marcu 1945 r. złożył podanie o przyjęcie do bezpieki i został śledczym PUBP w Ciechanowie. Pracował przy reformie rolnej, ale również zwalczał struktury polskiego podziemia czy też zatrzymywał byłych agentów gestapo. W lipcu 1945 r. został zawieszony w czynnościach służbowych, gdyż był oskarżony o przyczynienie się do śmierci dwóch żołnierzy AK. Ostatecznie nic mu jednak nie zrobiono. Został przeniesiony do Katowic, gdzie pracował jako śledczy tamtejszego WUBP.

W 1946 r. przełożeni wysłali Bielaka na kurs do Centralnej Szkoły MBP w Łodzi. Po jego ukończeniu rozpoczął pracę w Wydziale III Departamentu III MBP. Pion ten zajmował się zwalczaniem polskiego podziemia, a Wydział III rozpracowywał podziemie narodowe. Jego głównym zadaniem było rozbijanie Narodowego Zjednoczenia Wojskowego. Za „zasługi” został awansowany do stopnia porucznika i objął stanowisko szefa Wydziału III w WUBP w Rzeszowie.

Tam skupił się na rozpracowaniu terenowych struktur Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”, Narodowej Organizacji Wojskowej oraz Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów-Ukraińskiej Powstańczej Armii. Ponadto „maczał palce” przy akcji „Wisła”. Za powyższe działania był wielokrotnie nagradzany i odznaczany. Pod koniec 1947 r. otrzymał również awans do stopnia kapitana.

W kolejnych miesiącach Bielak popadł w konflikt ze swoim przełożonym, szefem WUBP w Rzeszowie ppłk. Leonardem Siwanowiczem i próbował zmienić przydział służbowy. Jego prośby, a także wnioski niektórych wysokich funkcjonariuszy z Departamentu III o przeniesienie go do Warszawy były konsekwentnie odrzucane. Tym samym oficer ten pracował w Rzeszowie do jesieni 1951 r. Ukończył sześciomiesięczny kurs przeszkolenia politycznego w Szkole Partyjnej przy KC PZPR w Warszawie, a także sprawował stanowisko Inspektora WUBP w Rzeszowie. W tamtym czasie został także ukarany za pobicie żołnierza NOW Karola Gąsiora. Był jednym z kilku funkcjonariuszy, którzy wyżywali się na polskim partyzancie.

W październiku 1951 r. Bielak został inspektorem przy kierownictwie Departamentu III MBP. Dzięki temu miał wgląd do dokumentów i był współodpowiedzialny za przeprowadzenie operacji „Narew”/„Obszar”, skierowanej przeciwko jednemu z legendarnych Wyklętych - kpt. Kazimierzowi Kamieńskiemu ps. „Huzar”. Była to część osławionej operacji „Cezary”.

W lutym 1954 r. ówczesny major został przekazany do dyspozycji Departamentu Kadr MBP. Było to pokłosie jego konfliktu z jednym z najbardziej wpływowych oficerów UB, płk. Leonem Andrzejewskim. Ostatecznie wylądował on w Wojskach Ochrony Pogranicza, które od początku 1955 r. były podporządkowane wojskom wewnętrznym, utworzonego wówczas Ministerstwa Spraw Wewnętrznych PRL. Tam pracował początkowo na różnych kierowniczych stanowiskach w Zarządzie VII (Zwiadu), a następnie w zwiadzie 4. Brygady WOP w Gliwicach.

 W 1957 r. ostał wysłany do Moskwy, gdzie odbył Kurs Doskonalenia Kadry Kierowniczej Wojsk Pogranicznych w Wojskowym Instytucie KGB im. Feliksa Dzierżyńskiego przy Radzie Ministrów ZSRS. Po ukończeniu szkolenia ponownie służył w 4. Brygadzie WOP.

W kolejnych latach intensywnie się dokształcał. Ukończył liceum dla pracujących w Kętrzynie. Następnie studiował na Wydziale Ekonomii Wyższej Szkoły Nauk Społecznych przy KC PZPR w Warszawie. Ostatecznie, w 1965 r. obronił pracę magisterską na Wydziale Planowania Przemysłu Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Katowicach. Jednocześnie cały czas pracował w WOP, gdzie był zastępcą dowódcy Brygady ds. Zwiadu 16 Kaszubskiej Brygady WOP.

Ze służby odszedł w 1976 r. Następnie zajmował się ochroną w gdańskim Przedsiębiorstwie „Petrobaltic”. Zmarł w 1993 r. w Gdańsku i został pochowany na jednym z tamtejszych cmentarzy.

Paweł Sztama