Ks. Borysiewicz Wiktor

(1905–1992), ksiądz diecezji pińskiej, administratur apostolskich w Drohiczynie i Olsztynie (diecezja warmińska), współpracownik Narodowego Zjednoczenia Wojskowego, V i VI Brygady Wileńskiej AK, Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”

Urodził się 16 V 1905 r. w Rubieżewiczach w powiecie stołpeckim, z Michała i Antoniny z domu Kulik. Ojciec z zawodu był cieślą, matka zaś prowadziła gospodarstwo. W 1920 r. ukończył szkołę powszechną w Rubieżewiczach, w roku szkolnym 1922/23 uczęszczał do seminarium nauczycielskiego w Nieświeżu. W latach 1923–1928 był uczniem niższego seminarium biskupiego diecezji mińskiej z siedzibą w Nowogródku, od 1925 r. nowej diecezji pińskiej, z siedzibą w Pińsku. W latach 1928–1933 studiował w wyższym seminarium duchownym w Pińsku, po czym skierowany został przez władze seminaryjne jako katecheta do Ciechanowca w powiecie bialskim. W czerwcu 1934 r. zdał ostatnie egzaminy w seminarium, wyświęcony na księdza w kwietniu 1935 r. W latach 1935–1942 mieszkał w Ciechanowcu, do 1937 r. służył jako wikary, w latach 1937–1939 jako prefekt szkoły powszechnej.

Do maja 1942 r. pozostawał bez przydziału, pomagał dziekanowi Nikodemowi Kowalewskiemu. Od maja 1942 r. skierowany do Dziadkowic przez wikariusza generalnego dla zachodniej części diecezji pińskiej w granicach niemieckiego Okręgu Białostockiego, dziekana bielskiego Antoniego Besztę-Borowskiego (1880–1943). W lipcu mianowany przez niego proboszczem w dekanacie Ciechanowiec w kościele parafialnym św. Stanisława w Pobikrach w powiecie bialskim, następnie siemiatyckim, gdzie pracował do grudnia 1952 r. 11 VII 1943 r. uratował od śmierci dwunastu parafian, mieszkańców wsi Sypnie w gminie Grodzisk, wziętych na zakładników przez Niemców. Według doniesienia z 16 XII 1948 r. agenta „Bolesława” (dziekan KBW ks. Michał Zawadzki?) był „nacjonalistą-białorusinem”, a w czasie okupacji hitlerowskiej denuncjował parafian i duchownych do Gestapo. Źródłem tej informacji mieli być miejscowi księża, którzy przekazali ją ks. ppłk Stanisławowi Wilkowskiemu podczas jego wizyty w okolicy, o czym ten doniósł w meldunku z 15 tm. Jesienią 1944 r. Borysiewicz oddał plebanię na użytek szkoły w Pobikrach, zamieszkując w zniszczonej organistówce. Wybrany następnie do rady gminnej i komitetu budowy szkoły. Przewodniczący Okręgowej Komisji Księży przy ZBoWiD w Białymstoku (1950–1953).

Uwięziony 19 XII 1952 r., zwolniony przed 7 VI 1956 r. Po zwolnieniu z więzienia przeniósł się za zgodą administratora drohiczyńskiego Michała Krzywickiego do parafii w Woli Mystkowskiej w diecezji płockiej, gdzie przez rok pomagał koledze, księdzu Eugeniuszowi Bielajowi, wcześniej sekretarzowi okręgowej komisji księży w Białymstoku. 27 II 1957 r. przyjęty do administratury apostolskiej w Olsztynie (diecezja warmińska od 1972 r.), administrator parafii Kruklanki, od 19 II 1966 r. proboszcz w Drygałach. Przeszedł na emeryturę 30 IV 1983 r., zmarł w szpitalu w Piszu 1 X 1992 r.

 Jacek Żurek

Bibliografia:

1. Biogram w tomie I Leksykonu duchowieństwa represjonowanego w PRL..., gdzie dalsza bibliografia.
2. AIPN, sygn. IPN BU 01283/786, mikrofilmy V14-21A-1/4, Departament IV – Kapelani wojskowi, Różne wiadomości, 16 XII 1948; sygn. IPN BU 0648/144, t. I, Departament IV, Inne stowarzyszenia i ugrupowania katolickie świeckie, Komisja Księży przy ZBoWiD, Działalność księży przy ZBoWiD wg wojew., Białystok, Bydgoszcz, Gdańsk, mat. różne „dossier” (toż, sygn. IPN BU 01283/1397, mikrofilm);
3. Krzysztof Sychowicz, Kościół katolicki w województwie białostockim wobec podziemia antykomunistycznego w latach 1945–1953, „Pamięć i Sprawiedliwość” 2005, nr 4/2 (8), s. 137, 139, 140;
4. Julian Wojtkowski, Kapłani archidiecezji warmińskiej zmarli w latach 1992–2002, „Studia Warmińskie” 2003, t. XL, s. 474 (biogram);
5. Jacek Żurek, Konspiracja niepodległościowa w Łomżyńskiem i udział w niej duchownych katolickich (1945–1952), „Studia Łomżyńskie” 2005, t. XVI, s. 70–85